Ośrodek Badań Psychologicznych Marta Nowak

1. Czy w jakiś sposób mogę przygotować się do badania psychologicznego?

• skierowanie (jeśli zostało wydane),
• dokument tożsamości z numerem PESEL – dowód osobisty lub paszport (w przypadku cudzoziemców) a także prawo jazdy (w przypadku kierowców),
• okulary korekcyjne (jeśli są używane do czytania/ na dal/ do prowadzenia auta/ do pracy przy komputerze),
• jeżeli badany choruje na cukrzycę, lub padaczkę, to karta konsultacyjna od lekarza specjalisty (diabetologa, lub neurologa).

2. Jak długo trwa badanie psychologiczne?

Długość badania psychologicznego zależy od celu badania – m.in. od obejmowanego przez pacjenta stanowiska (rodzaju wykonywanej pracy), powodu skierowania na badanie, samopoczucia, wieku oraz nastawienia pacjenta do badania. Standardowe badane kierowcy zawodowego może trwać od około 45 do nawet 75 minut.

3. Kto ma obowiązek udziału w badaniu psychologicznym?

• egzaminatorzy i instruktorzy nauki jazdy lub kandydaci na te stanowiska,
• kierowcy pojazdów uprzywilejowanych,
• kierowcy przewożący wartości pieniężne,
• kierowcy samochodów służbowych kat.B,
• kierowcy oraz przedsiębiorcy wykonujący przewóz drogowy lub kandydaci na te stanowiska,
• sprawcy lub uczestnicy wypadków drogowych
• kierujący pojazdem pod wpływem alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
• kierowcy, którzy przekroczyli limit punktów karnych,
• osoby wykonujące prace wymagające pełnej sprawności psychomotorycznej np. operatorzy maszyn,
• kierowcy, którzy otrzymali skierowanie na badanie od lekarza.

4. Czy badanie psychologiczne jest bezterminowe?

• TAK, jeśli na badanie psychologiczne zgłasza się kierowca, który ubiega się o PRZYWRÓCENIE uprawnienia do kierowania pojazdem (cofniętego np. ze względu na istnienie przeciwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem) – wówczas psycholog nie określa terminu ważności wydanego orzeczenia (orzeczenie od psychologa jest bezterminowe).
• TAK, jeśli na badanie psychologiczne pacjent został skierowany przez lekarza medycyny pracy (z uwagi na wykonywanie pracy wymagającej pełnej sprawności psychoruchowej lub kierowanie pojazdem do 3,5 tony w ramach obowiązków służbowych) – wówczas psycholog nie wydaje orzeczenia, a jedynie bezterminowy wynik konsultacji psychologicznej. W tym przypadku OSTATECZNĄ DECYZJĘ o częstotliwości badania psychologicznego podejmuje lekarz medycyny pracy.
• NIE, jeśli na badanie psychologiczne zgłasza się KIEROWCA/ PRZEDSIĘBIORCA wykonujący przewóz drogowy, KIEROWCA TRAMWAJU, POJAZDU UPRZYWILEJOWANEGO, INSTRUKTOR/ EGZAMINATOR – wówczas psycholog ma obowiązek wystawienia orzeczenia z podaniem terminu następnego badania:
  • dla wymienionych osób do 60. roku życia – za 5 lat,
  • dla wymienionych osób powyżej 60. roku życia – za 2,5 roku (30 miesięcy).

UWAGA! W przypadku instruktora/egzaminatora na mocy Ustawy o kierujących pojazdami (Art. 34 ust.6) psycholog ma prawo do skrócenia terminu kolejnego badania w przypadku, gdy uzna, że stan zdrowia osoby badanej wskazuje na możliwość wystąpienia przeciwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przed upływem ustawowego terminu.

5. Czy na badanie psychologiczne potrzebuję skierowania?

Nie zawsze. W niektórych przypadkach skierowanie jest niezbędne do przystąpienia do badania, w innych nie jest konieczne. Poniżej odpowiedzi w konkretnych przypadkach.

• osoby ubiegającej się o przywrócenie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E oraz T, wobec której wydana została decyzja o cofnięciu uprawnienia w trybie art. 103 ust. 1 pkt 2 lub 3. (,,Decyzja o skierowaniu na badanie psychologiczne”),
• kierującego motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem, jeżeli był sprawcą wypadku drogowego, w następstwie którego inna osoba poniosła śmierć lub doznała obrażeń, o których mowa w art. 156 §1 lub art. 157 §1 Kodeksu karnego. (skierowanie z Wydziału Komunikacji),
• kierującego motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem, jeżeli:
  • kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
  • przekroczył liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego,
  • w okresie próbnym popełnił co najmniej dwa wykroczenia w ruchu drogowym przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.
  We wszystkich trzech przypadkach wymagane jest skierowanie z Wydziału Komunikacji.
• osoby posiadającej prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli w wyniku badania lekarskiego tej osoby została stwierdzona możliwość poważnych przeciwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem (skierowanie od lekarza),
• osoby ubiegającej się o wydanie zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanych lub przewożącym wartości pieniężne albo o przedłużenie terminu ważności tego dokumentu (skierowanie od pracodawcy lub z Urzędu gminy),
• kandydata na egzaminatora lub egzaminatora – w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwskazań do wykonywania czynności egzaminatora. (skierowanie z Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego).

• osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E lub uprawnienia do kierowania tramwajem,
• osoby ubiegającej się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem, cofniętego ze względu na istnienie przeciwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami,
• osoby przedłużającej ważność uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E lub pozwolenia na kierowanie tramwajem,
• kandydata na instruktora lub instruktora w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwskazań do wykonywania czynności instruktora.

6. Czy przez wadę wzroku mogę otrzymać negatywne orzeczenie psychologiczne?

Nie. Psycholog transportu nie bada wzroku – takie badanie wykonuje inny specjalista – lekarz okulista. Podczas wizyty u psychologa można spodziewać się badania widzenia przestrzennego i zmierzchowego a także wrażliwości na olśnienie (na prośbę lekarza medycyny pracy). Wyniki wymienionych powyżej badań (wynik konsultacji psychologicznej) analizuje lekarz kierujący, który to podejmuje ostateczną decyzję dotyczącą zdolności do pracy. Należy jednak pamiętać o zabraniu okularów korekcyjnych (jeśli są używane), gdyż ich brak może wpłynąć na pogorszenie wyników np. przez wydłużony czas pracy ze względu na słabsze widzenie.

7. Niedawno przechodziłem badania psychologiczne, jednak teraz zmieniłem pracę. Czy muszę udać się do psychologa kolejny raz?

Decyzję o ponownym badaniu psychologicznym podejmuje pracodawca oraz lekarz medycyny pracy. Jeśli jednak zakres obowiązków w nowej pracy różni się od obowiązków na dawnym stanowisku, zaleca się ponowne badanie.

8. Czy skierowanie na badanie psychologiczne ma określony termin ważności?

Tak. Po wydaniu skierowania na badanie psychologiczne przez Urzęd Miasta lub Starostwo Powiatowe osoba skierowana ma 30 dni na wizytę u psychologa transportu i dostarczenie orzeczenia psychologicznego do właściwego wydziału komunikacji.

9. Zgubiłem skierowanie na badanie psychologiczne. Co teraz?

W takim przypadku należy wnioskować o wydanie nowego skierowania lub kopii skierowania (potwierdzonej ze zgodnością z oryginałem) – prośbę kierujemy do podmiotu, który uprzednio wysłał na badanie, np. pracodawca, lekarz medycyny pracy bądź urząd. Proszę pamiętać o tym, iż nie we wszystkich przypadkach skierowanie jest konieczne – patrz punkt 5 FAQ.

10. Zgubiłem wynik konsultacji psychologicznej/ orzeczenie psychologiczne. Co teraz?

W takim przypadku należy skontaktować się z psychologiem, który wydał wynik konsultacji/ orzeczenie psychologiczne i umówić się na ponowne spotkanie celem wydania duplikatu dokumentu. Wydanie duplikatu jest odpłatne – koszt wydania duplikatu to 50zł.

11. Czy negatywna opinia psychologa jest ostateczna?

NIE. Jeśli osobą badaną był operator maszyn lub kierowca pojazdu służbowego, wynik konsultacji psychologicznej wydawany jest dla lekarza medycyny pracy, który to podejmuje ostateczną decyzję dotyczącą zdolności osoby badanej do pracy. Jeśli natomiast negatywne orzeczenie psychologiczne zostało wydane dla kierowcy pojazdu uprzywilejowanego, egzaminatora/ kandydata na egzaminatora, instruktora/ kandydata na instruktora bądź kierowcy zawodowego, wówczas osobie tej (lub podmiotowi kierującemu na badanie) przysługuje prawo do pisemnego odwołania się od decyzji psychologa. Odwołanie następuje za pośrednictwem psychologa, który wydał orzeczenie negatywne. Pisemne odwołanie kieruje się do Wielkopolskiego Centrum Medycyny Pracy, w którym zostają wykonane ponowne badania przez niezależnego psychologa.

UWAGA! Po upływie 14 dni od pierwszego badania oraz otrzymania negatywnego orzeczenia psychologicznego, niestety nie ma możliwości odwołania się od decyzji – decyzja jest wówczas ostateczna.

12. Jak przebiega badanie psychologiczne osoby ubiegającej się o pozwolenie na broń?

Badanie psychologiczne osób ubiegających się o pozwolenie na broń obejmuje ocenę sprawności intelektualnej, osobowości - z uwzględnieniem funkcjonowania w trudnych sytuacjach, poziomu dojrzałości emocjonalnej i społecznej.

13. Czy orzeczenie dotyczące pozwolenia na posiadanie broni jest terminowe?

Orzeczenie psychologiczne dotyczące posiadania pozwolenia na broń wydawane jest z terminem ważności – jest to okres 5 lat od daty wystawienia orzeczenia.

14. Kto nie otrzyma pozwolenia na posiadanie broni?

• niemającym ukończonych 21 lat,
  UWAGA WYJĄTEK! Na wniosek szkoły, Polskiego Związku Łowieckiego, organizacji sportowej lub stowarzyszenia obronnego pozwolenie może być wydane osobie mającej ukończony 18. rok życia, jednak tylko na broń służącą do celów łowieckich lub sportowych.
• z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, lub o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej,
• uzależnionym od alkoholu lub od innych substancji psychoaktywnych,
• skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo (także umyślne przestępstwo skarbowe),
• skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo:
• przeciwko zdrowiu i życiu,
• przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia,
• wykazującym istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego,
• nieposiadającym miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• stanowiącym zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego.

15. Czy jest możliwość wykonania u Państwa badania lekarskiego?

Tak. Nasz ośrodek współpracuje z lekarzami medycyny pracy, dlatego zapewniamy oprócz badań psychologicznych również badania lekarskie.